معرفی کامل روستای پاشاکی

روستای پاشاکی سرزمین شالیزار در آغوش دو رود زیر سایه رشته کوه البرز ، آبهای سفید رود و رودخانه دیسام به پایش می ریزد ، سرزمین باران، برنج و نوغان، بستر رودهای خروشان و پهنه رویش بنفشه ها , پامچالها , نیلوفرهای آبی و زیستگاه پرندگان ، هزاران گیاه چشم نواز و زیبایی های بی شمار دیگر.

این روستا از شرق به روستاهای مالده ، پشتاسرا ، گوکه ، از شمال به روستاهای شیوا ، اسلام ده ،کته شصت آبادان ،گوشکجان ، چهارده ، از غرب به روستاهای نصراله آباد ، شیخعلی بست ، بازقلعه ، از جنوب غربی به روستای کرد محله و در جنوب آن بالا محله می باشد.

»» برای مشاهده ی متن کامل به ادامه مطلب مراجعه فرمایید ...

روستای پاشاکی سرزمین شالیزار در آغوش دو رود زیر سایه رشته کوه البرز ، آبهای سفید رود و رودخانه دیسام به پایش می ریزد ، سرزمین باران، برنج و نوغان، بستر رودهای خروشان و پهنه رویش بنفشه ها , پامچالها , نیلوفرهای آبی و زیستگاه پرندگان ، هزاران گیاه چشم نواز و زیبایی های بی شمار دیگر.

سرزمینی سرشار از حیات و مملو از نشاط که طبیعت سحرانگیز آن به همان نسبت که مایه پویش است و سختکوشی مردان آن در بهاران زبانزد خاص و عام می باشد . این روستا از شرق به روستاهای مالده ، پشتاسرا ، گوکه ، از شمال به روستاهای شیوا ، اسلام ده ،کته شصت آبادان ،گوشکجان ، چهارده ، از غرب به روستاهای نصراله آباد ، شیخعلی بست ، بازقلعه ، از جنوب غربی به روستای کرد محله می باشد . در دوران زندگی خود همواره بدین شکل که امروزه می بینیم نبوده و حتی طبیعتش هم نتوانسته است شکل نخستین خود را حفظ کند . در تاریخ کهن، اواخر دهه سی هجری شمسی، نخستین مدرسه علمی در محل مزار شهدای فعلی بنام نوبنیاد با مدیریت آقای تقی زاده اداره می شد و بعدها مدرسه شش کلاسه روزبه تاسیس گردید. بانو مریم وثوق الدوله اولین درمانگاه که دارای 10 تخت مجهز بود را در این روستا بنا نهاد. در آن زمان دو مسیر جاده ای از ضلع شمال غربی پائین محله را به چهارده و عبور از رودخانه سفید رود به بازار لولمان متصل می نمود و راه دوم از طریق جاده بازقلعه و دسترسی به بازار سنگر بود. در ضلع شرقی روستای پائین محله بعد از عبور از رودخانه دیسام منطقه ی جنگلی و تنها مسیر ارتباط جاده ای آن به منطقه سیاهکل عبور از مسیر پل خشتی مالده بود. این پل قدمت بیش از 300 سال داشت. این روستا گاه و بیگاه کانونی از نام آوران گیلان ، روحانی بزرگ میرزا کوچک خان جنگلی مهمان و دعوت بزرگ خاندان رئوفی بود. در قدیم بصورت کد خدایی بنام های نظرسلطان ، جواد خان و امیرخان قبل از اصلاحات ارضی مالک منطقه وثوق الدوله بوده که توسط مباشر آن آقای ابراهیم خان چهاردهی اداره می شد. بعدها توسط بزرگ خاندان میرزا علیجان کد خدا روستا شد .در این دوران کارهای مانند لایی روبی رودخانه ها و احداث سد خاکی یا بست زدن رودخانه در فصل بهار و تابستان با مشارکت عموم مردم صورت می گرفت. هماهنگی آن کد خدا بود. میرزا علیجان معمولاًپیام را از طریق آقا برجی به گوش مردم منطقه می رساند .آقای برجی لازم نبود به تک تک خانه ها مراجعه کند . کافی بود از یک خط روستا می رفت و با صدای بلند چند نفری را به اسم صدا می زد که فردا روز بستن رودخانه است. از این طریق مردم محله متوجه می شدند.

در اوایل دهه چهل هجری شمسی بود که اولین وسیله نقلیه که یک مینی بوس بسیار کوچک بود به پائین محله رسید . این وسیله نقلیه در روزهای که بازار روز درشاقاجی از توابع سنگر و سیاهکل دایر بود، مردم منطقه را جابجا می نمود. بعدها آقای دولتخواه یکی از اهالی مردم بالامحله  مینی بوس خریداری کرده و این نطقه شروع توسعه حمل و نقل مسافربری در آن زمان بود. 

»» فرهنگ محله در دهه بیست تا دهه سی  هجری شمسی

در این دوره آئین های مذهبی از آداب رسوم خاصی برگزار می شد. این روستا دارای اماکن متبرکه آقا سید حمزه واقع در پائین محله و آقا سید محمد حاجی در بالامحله پاشاکی که هر سال در ایام تاسوعا و عاشورا ی حسینی پذیرای هزاران نفر از سوگواران سید الشهداء است. در آن زمان معمولا هیئت های سینه زنی از روستای شیوا، پائین محله ، پشتاسرا و دیگر روستا به این محل می رفتند. مراسم تعزیه خوانی ، گهواره خونین ، اسب سفید ، تندیس سرهای بریده شده از جمله آئین های آن دوره بود.

فرهنگ نوعدوستی ( یاور ) ازجمله فرهنگ حسنه و مقدسی بود که اهالی محله به کمک خانوارهایی که درکارهای کشاورزی مانند : نشاء برنج و یا در موقع برداشت یا درو کردن برنج از دیگران عقب بودند هم یار و یاورآن خانوار می شدند و به آن خانوار کمک می کردند.

آئین و رسوم دیگری نیز در این روستا رایج بود مانند : کشتی گیله مردی ، ریسمان بازی ، نوروز خوانی ، چاوشی خوانی : چاوشی خوانی معمولا کسی و خانواده ای که به زیارت امام رضا ( ع ) یا مکه مشرف می شدند آنرا می خواندند.

»» خصوصیات اقتصادی و اجتماعی روستا در طی سالهای  85 – 1345

روستای پائین محله پاشاکی و حومه از آبادی های بخش لفمجان از توابع شهرستان لاهیجان و در30 کیلو متری جنوب غربی این شهرستان واقع شده است . اقتصاد و معیشت اغلب ساکنان منطقه کشاورزی شامل : برنج ، پرورش کرم ابریشم ، دامداری و پرورش طیور بصورت سنتی و تعداد کمی از خانوار ها محصولات باغداری برخوردار می باشند . درکنار فعالیت کشاورزی تعدادی از خانوار فعالیتهای بازرگانی یعنی دارای مغازه خواربارفروشی و تعدادی نیز امرار معاش شان از وسیله نقلیه شخصی حمل و نقل مسافر از روستا به شهرهای اطراف آن می باشند . در بخش صنعت در دوران گذشته از ابتدایی ترین وسیله صنعتی استفاده می شد. بعد ازجمع آوری خوشه شلتوک ( برنج ) با چوب مخصوص بصورت دستی تبدیل به شلتوک و از آسیاب آبی بنام ( آب پادنگ و پا پادنگ ) با مشقت فراوان شلتوک تبدیل به برنج می شد . قبل از اصلاحات ارضی زمین های کشاورزی با گاو آهن شخم می زدنند و بعد از اصلاحات ارضی یکی از اهالی مردم محله بالا پاشاکی اولین وسیله صنعتی یک دستگاه ماشین یا تریلر شخم زنی خریداری کرد . کارکرد ماشین شخم زنی مسیوپیشی و ایساکی مورد توجه مردم محله شد و بعدها مردم پائین محله نیز چند نفری از این ماشین ها خریداری کردند. در همان سالها اولین کارخانه برنجکوبی در پائین محله احداث گردید. این کارخانه علاوه بر تبدیل شلتوک به برنج به تمامی مغازه های سر بازار را برق رسانی می کرد. این شروع و شکوفایی صنعت در دهه چهل در این روستا بود. اکنون تعداد 8 کارخانه برنجکوبی بصورت فصلی فعال می باشد.

  روستای پائین محله پاشاکی در سال 1345 دارای 281 خانوار و با جمعیتی 1664 نفر که شامل : 789 نفر مرد و 875 نفر زن بودند . این روستا بازار مردمان روستاهای حومه از رونق خاصی  برخوردار بود . در آن سال جمعیت روستاهای اطراف عبارت از : روستای شیوا 382 نفر  ، روستای کردمحله 123 نفر ، روستای کته شصت آبادان 866 نفر ، خلشاء 193 نفر ، پائین شاده 563 نفر ، بالا محله 2472 نفر ،روستای گوکه 1320 نفر ، مالده 368 نفر و روستای گوشکجان 388 نفر . علاوه بر این روستاها و روستاهای نصراله آباد ، شیخعلی بست و بازقلعه نیز برای  تامین کالاها و مواد غذایی ، سوخت و خدمات بهداشتی ( حمام ) ، درمانی و آموزشی بیش از 6000 نفر به این روستا مراجعه داشتند .

اوایل سالهای پیروزی انقلاب اسلامی این روستا دارای برق و در 15 سال گذشته جاده اصلی آن آسفالت شده است . جمعیت ساکن  این روستا در سال 1345 به تعداد 1664 نفر و در سال 1365 بیشترین میزان جمعیت یعنی به تعداد 1879 نفر در روستا ساکن بودند . به تدریج جمعیت ساکنان منطقه رو به کاهش و در سال 1385 به تعداد 1090 نفر رسید یعنی 58 درصد از جمعیت این روستا مهاجرت داشته اند. کاهش جمعیت در اغلب روستاهای حومه نیز مشاهده می شود. چند عامل می تواند علت مهاجرت ذکر کرد :

 الف) پائین بودن درآمد و تولید سرانه خانوارها بعلت کوچک بودن زمین های کشاورزی با سطح زیر کشت پائین . در جدول زیر مشاهد می شود که میانگین نفرات در هر خانوار در سال 1345 بطور متوسط 6 نفر ( بعد خانوار =  6 نفر ) می باشد در سالهای 1365 ، 1375 و 1385 به تربیت بعلت مهاجرت ها  بعد خانوار به 5 ، 4  و 3 نفر رسیده است . علت مهاجرت روستائیان بدنبال شغل های مناسب می باشند.

ب) افزایش درصد باسوادی و تحصیلات در مقاطع دیپلم و موفقیت در دوره های عالی در دانشگاهها و کسب شغل های مناسب در جامعه شهری.

ج) عدم برخورداری روستا از امکانات شهری. بررسی نشان می دهد درسالهای  گذشته این روستا بازار و محور مرکزیت بوده و بتدریج از غافله توسعه باز مانده است. این روستا در حال حاضر در بن بست قرار دارد ، بطوریکه جاده دسترسی به روستاهای  اطراف همچان خاکی بدون شن ریزی و قطع کامل روستاهای نصراله آباد ، شیخعلی بست ، بازقلعه ، چهارده و روستای مالده می باشد . جاده ارتباطی با روستاهای شیوا ، پشتاسرا و اسلام ده و خلشاء و گوشکجان نامناسب و هنوز آسفالت نشده است.

»» جمعیت غیر ساکن :

جمعیتی که  در ایام تعطیلات نوروز ، مناسبت ها در ایام سوگواری عاشورای حسینی و مناسبت های خاص به روستا مراجعه می کند 20 برابر جمعیت ساکن فعلی می باشد . بطوریکه ترافیک سنگین در روستای بالا پاشاکی باعث قطع ارتباط و رفتن به روستاهای پائین محله و دیگر روستاها می شود.

 مردان این دیار در دهه شصت هجری شمسی ، دوران دفاع مقدس با فریاد های میهن پرستانه به جبهه ها رفتند و صدای الله اکبر آنها در سنگر های خرمشهر ، شلمچه ، دهلران ، هویزه و در جبهه های غرب ، حاج عمران ، پنجوین ودر کردستان سرافراز دلیرانه جنگیدند. دلیر مردانی که با ریختن خون خود دفاع از میهن به شهادت رسیده اند.  یاد شهیدان : علی اکبر ملکی ، حمزه فرخی ، سید کیا حقیقی ، یداله نجفی ، فرامرز افلاکی ، علی جهاندیده ، رضا حقدوست ، شهید باد آور و شهید رفتاری که روحشان شاد راهشان گرامی باد .

»» مشکلات فعلی روستا ی پائین محله پاشاکی

-  ساختمان تعاونی روستا پس از تخریب برف سنگین سالهای گذشته هنوز مرمت و بازسازی نشده است .

-  تسطیح زمین های کشاورزی بطور کامل اجراء نشده است . بطوریکه بواسطه نقص کار، پیمانکار نتوانسته کار را تمام نماید و بنظر می رسد پیمانکار مفهوم تسطیح را نمی داند بجای استفاده بهینه زمین و افزایش بهره وری آن ، متراژ زیادی از زمین را جاده درست کرده و رودخانه آبیاری از سطح زمین کشاورزی بسیار پائین در نظر گرفته و خیلی از زمین های کشاورزی بایر شده و غیر قابل کشت و ضرر و زیان فراوانی به کشاورزان وارد نموده است . نظارت از بخش کشاورزی صورت نمی گیرد. واکسناسیون و مبارزه با بیماریهای واگیردار، نظارت و بررسی آب های آشامیدنی، سم پاشی خانه ها که در گذشته دور بوده ولی اکنون اجراء نمی شود.

- در سالهای که میزان بارندگی کم بوده کشاورزان بعلت خشکسالی محصول ناچیزی برداشت می کنند.این امر توان تولید اکثر کشاورزان را بسیار پائین آورده و موجب می شود در سالهای بعد زمین های خود را بصورت مناقصه بسیار ناچیز به دیگران واگذار یا آنرا بدون کشت رها نمایند. کشاورزان این منطقه از آب سد منجیل برای کشاورزی استفاده می کنند و در 50 سال گذشته تا کنون غیر از سد منجیل سد دیگری در این منطقه احداث نشده است.

- سیلاب و طغیان رودخانه دیسام در فصول سال موجب فرسایش زمینهای کشاورزی کنار رودخانه دیسام شده و تعدادی زیادی از اهالی روستاهای بالا محله، پائین محله و مالده و شیوا که در جوار رودخانه دارای زمین کشاورزی بودند هکتارها زمین سطح زیر کشت تخریب شده است

»» آلاینده محیط زیست منطقه :

احداث کشتارگاه طیور در نزدیکی پل دیسام و متاسفانه فاضلاب آن راهی رودخانه می شود و باعث آلوده شدن آب رودخانه دیسام گردیده وخطرات زیادی از نظر زیست محیطی به همراه دارد. فرزندان خانوارهای ساکن منطقه که در فصل بهار و تابستان برای شنا کردن از این رودخانه استفاده می کنند، معمولا دچار بیمارهای پوستی، سردرد و بیماریهای انگلی می شوند. آبزیان وماهی ها رودخانه بطور کلی آلوده به انگل بوده و غیر قابل مصرف می باشد. در حالی که قبل از ساخت کشتارگاه طیور خانوارهای ساکن منطقه با صید ماهی از این رودخانه بخش عظیمی مواد غذایی خود را از این رودخانه تامین می نمودند.

»» مزیت نسبی روستا :

- با داشتن رودهای دیسام و سفید رود و زمین های مرغوب کشاورزی برنج و حبوبات می باشد . در قدیم برنج دم سیاه، دم سفید، دم زرد از برنج های بسیار مرغوب منطقه معروفترین آنها بوده ولی در حال حاضر برنج بی نام کاظمی و صدری هاشمی مرغوب ترین آنها می باشند.

-  دارا بودن معادن شن و ماسه

-  قرار داشتن در محور مرکزیت با روستاهای اطراف

»» پیشنهادات :

- تسطیح زمین های کشاورزی بطور کامل اجراء شود.

- جاده ارتباطی روستاهای پائین محله به روستای پشتاسرا ، شیوا ، اسلام ده ، نصراله آباد و شیخعلی بست آسفالت شود.

- احداث جاده کمر بندی در بالا محله پاشاکی بطرف پائین محله از کنار گذر رودخانه دیسام

- تسریع در اجرای طرح هادی روستاها و گاز رسانی شهری

-  مرمت و بازسازی تعاونی روستایی

- احداث درمانگاه و کتابخانه عمومی در روستا پائین محله پاشاکی

- بکارگیری و مشارکت عمومی صاحب نظران غیر ساکن در امور توسعه روستاها

-  جلوگیری از فرسایس زمین های کشاورزی رودخانه دیسام

- رفع سریع و جلوگیری از آلاینده محیط زیست منطقه بویژه کشتارگاه طیور

امید است  به احترام  خون شهدای پاشاکی تلاشی که دولت برای تحقق عدالت اجتماعی و طرح هادی که در سرتاسر کشور برای آبادی روستا ها انجام می دهد، روستا پائین محلهپاشاکی از این نعمت بی بهره نباشد.

 منبع: جناب آقای کورش جوادی با تخلیص و اندکی دخل و تصرف